Er is sprake zijn van trauma wanneer je één of meer van de volgende klachten ervaart:
– je voelt je niet veilig bij anderen, in de wereld en zelfs binnen in jezelf
– je hebt last van verschillende intense ervaringen, zoals grote angst, woede, wanhoop, schaamte
– je voelt niets en je hebt het gevoel dat je er niet echt bij bent
– je voelt je hulpeloos
– je ervaart grote angst of paniek
Trauma ontstaat als gevolg van overweldigende ervaringen, die instinctieve verdedigingsmechanismen oproepen. De lichamelijke reactie toont zich in de vorm van vluchten, vechten, bevriezen, gevoelloos raken of verlamd voelen.
De traumatische ervaringen kunnen eenmalig zijn, zoals bijvoorbeeld een overval of een ongeluk, of langere periode duren, zoals bijvoorbeeld seksueel misbruik, mishandeling of verwaarlozing.
Wanneer een trauma niet verwerkt is, blijft het lichaam reageren met deze instinctieve reacties in het heden op situaties die de herinnering aan de traumatische ervaring raakt. Het lichaam reageert alsof het opnieuw gebeurt. Het is niet mogelijk om het onderscheid te maken tussen de onveilige situatie van “toen en daar” en de veilige situatie van het “hier en nu” omdat je er niet over kunt nadenken. Het gebeurt zonder dat je het gevoel hebt dat je iets kunt doen.
Je kunt je zelfs voortdurend bevroren, gevoelloos of gespannen voelen, of altijd paraat zijn om te vechten of te vluchten. Je kunt hyperalert zijn, gevoelig voor geluiden of bewegingen en gemakkelijk schrikken.
De behandeling van trauma door sensorimotor therapie, werkt met deze lichamelijke reacties:
– je leert lichamelijke hulpbronnen te gebruiken, die zorgen dat de hoge spanning in het lichaam zakt.
– je leert de spanning in het lichaam te observeren en ontdekt welke beweging het lichaam tijdens de traumatische ervaring had willen maken. Door deze beweging alsnog af te maken, kan het lichaam de opgebouwde spanning loslaten.
Doordat de spanning zakt, ben je weer in staat om na te denken over de situatie en het onderscheid te maken tussen “toen en daar” en “hier en nu.” Je ervaart dan dat je controle hebt over jezelf en je reacties. Dit brengt rust en nieuw vertrouwen in jezelf.